Tengt Siglufirði
Fram, 21. desember 1918, Pistill: (langloka)
I. -- Flestum hinum vitrari mönnum kemur saman um það, að skemmtanir séu eða geti verið góðar, og jafnvel nauðsynlegar, ef í hófi er.
Frekast er þó börnum og unglingum talin þeirra þörf. En fullvaxið fólk hefir einnig gott af því, að létta sér upp við og við, og leita sér skemmtana á einn eða annan hátt. Einkum er það talið þeim þarflegt sem jafnan sitja inni og hafa á hendi einhverja tilbreytingarlitla eða mjög einhliða vinnu. Hvort sem heldur hún þreytir líkamlega eða andlega.
Hitt er og vitanlegt, að til þeirra skemmtana þarf vel að vanda svo að þær verði mönnum til góðs. En til þess þurfa þær að vera andleg eða líkamleg hressing eða styrkur, og þó helst hvorutveggja.
Nú gæti verið gjarnan að athuga lítillega hverjar þær skemmtanir eru, sem við helst höfum völ á. Hverjar þeirra oss bæri mest að meta, og hverjum helst að hafna.
II.-- Inni-skemmtanir. Svo kalla ég þær skemmtanir, sem sýndar eru eða fram fara innan veggja og undir þaki. þar mætti fyrst telja söng og sjónleiki, sem hafa munu mest menntagildi þeirra allra. Því miður eigum við Siglfirðingar sjaldan völ á þeim, og skal því ekki fjölyrða um þær hér að þessu sinni.
Kvikmyndasýningar þykja einnig góð skemmtan. Hafa þær mikið menntagildi ef vel er til þeirra vandað, og aðeins sýndar valdar myndir.
Skammt er síðan þær urðu kunnar hér á landi, enda víst ekki nema 20-30 ár síðan fundin var aðferð til að ná þeim. En þær eru fljótar á fæti og kvikar í hreyfingum. Hafa þær nú farið um heim allan, og lagt undir sig "borg og bý" Þykir nú varla sá bær með bæjum teljandi hvar ekki er kvikmyndahús eitt eða fleiri.
Hér í bænum hafa kvikmyndir verið sýndar töluvert oft nú á þessu ári. Nokkrar þeirra mega heita ágætis myndir, en aftur eru aðrar mjög lítils virði. Má þar ef til vill kenna um tregum samgöngum svo óhægt er að ná þeim.
En leitt er þá fólk hendir út mörgum peningum fyrir ruslmyndir. Hvort heldur að það er hér eða annarstaðar. Hitt er þó verst, þegar börn sækja þær sýningar mikið, sem tæplega kunna að greina gott frá illu.
Þá er að nefna dansinn, sem vera mun einna almennust skemmtan hér á landi. Einkum í kaupstöðum og sjáfarþorpum. Fær hann mjög misjafna dóma og víða allharða. Vilja sumir halda því fram að hann útbreiði sjúkdóma og siðleysi öðrum skemmtunum fremur. Líklegt er að nokkuð sé satt í því, en hitt er þó þráþekkt að mörgum er hann góð skemmtan og hugleikin.
Guðmundur Friðjónsson lætur í "Sigrún" - smásaga í Eimreiðinni aðalpersónuna, Sigrúnu, verða úti á heimleið frá danssamkomu á Velli. Hún hefir setið þar hálfa nóttina eða meira. Flestir herrarnir láta hana afskiptalausa en vilja "betri blóm." Þó lendir hún með í nokkrum "samlokudönsum" undir það síðasta. Hún heldur svo heimleiðis sárgröm og vonsvikin og verður úti. En svo hugfangin er hún af dansinum að síðasta lífsteikn hennar er dansspor, og dauðaslóð samstigið í þrefaldan hring.
En umhverfis Vallholt, sem var á stærð við meðal túnskika, lá þreföld sporaslóð hennar.
Hún hafði troðið helveg eftir reglum danslistarinnar.
[Þessi langloka var (er) lengri en hér að ofan sýnir, ég var að hugsa um að sleppa að birta hana, en þar sem mynnst er á "bíó" í henni fannst mér hún eiga rétt á sér, þó ekki væri til annars að sýna hugarfar fólks á þessum tímum, til kvikmynda] sk