Guðrún Rögnvaldsdóttir — kaupkona

Morgunblaðið - 15. febrúar 1984

Guðrún Rögnvaldsdóttir — kaupkona Fædd 11 .júlí 1911 Dáin 24. janúar 1984

Þann 3. febrúar sl. fór útför Guðrúnar Rögnvaldsdóttur fram frá Siglufjarðarkirkju.
Foreldrar hennar voru Rögnvaldur Jónsson vegaverkstjóri á Sauðárkróki og kona hans Árný Sigríður Árnadóttir, Jónassonar bónda á Stóruökrum.

Guðrún var gift Ragnari Jóhannessyni, skattstjóra í Norðurlandsumdæmi vestra, og búsett á Siglufirði alla tíð. Ragnar gegndi ýmsum trúnaðarstörfum fyrir Framsóknarflokkinn og var m.a. lengi í bæjarstjórn Siglufjarðar.

Ragnar og Guðrún eignuðust tvær dætur,

  • Hekla Ragnarsóttir og
  • Jóhanna Sigríður Ragnarsdótti.
Guðrún Rögnvaldsdóttir og Fjölskylda: Hekla Ragnarsdóttir, (f.miðju) Jóhanna Ragnarsdóttir og Ragnar Jóhannsson

Guðrún Rögnvaldsdóttir og Fjölskylda: Hekla Ragnarsdóttir, (f.miðju) Jóhanna Ragnarsdóttir og Ragnar Jóhannsson

Hekla er gift Þórgnýr Þórhallsson.
Þeirra dætur eru:

  • Guðrún Ösp,
  • Dagný Björk og
  • Inga Þöll.

Þau eru búsett á Akureyri. Jóhanna Sigríður er gift Magnúsi Guðmundssyni. Þau eru búsett í Hafnarfirði og börn þeirra eru:

  • Ester Lára,
  • Ragnar Ólafur og
  • Jóhann Skagfjörð.

Guðrún Rögnvaldsdóttir setti á stofn verslun á Siglufirði og rak hana þar til er hún tók sjúkdóm þann er varð henni að aldurtila. Verslun Guðrúnar Rögnvalds, en svo hét verslun hennar, var vel þekkt á Siglufirði og víðar. Guðrún rak verslun sína með miklum myndarbrag og var með vandaðar og smekklegar vörur. Hún var örlynd, glaðleg og fasmikil, og vakti athygli hvar sem hún fór.

Þrifnaður hennar var einstakur og mátti sjá það á hinu myndarlega heimili þeirra hjóna og í verslun hennar. Störf kaupmanna hafa löngum verið vanmetin. Fæstir gera sér grein fyrir þeirri miklu vinnu sem kaupmenn þurfa að leggja á sig, ef þeir vilja reka verslun sína vel. Sá hugsunarháttur hefir löngum verið ríkjandi, að kaupmaður þyrfti lítið annað að gera en að hirða gróðann af verslun sinni.

Guðrún Rögnvaldsdóttir starfaði einnig að félagsmálum á Siglufirði. Hún var í stjórn slysavarnadeildar Siglufjarðar, og formaður hennar í 17 ár. Hún var gerð að heiðursfélaga Slysavarnafélags Íslands á afmæli félagsins árið 1978. Þegar ég hitti Guðrúnu Rögnvaldsdóttur á Sjúkrahúsi Siglufjarðar síðastliðið sumar, en veikindi hennar voru þá á byrjunarstigi, spurði ég hana hvort hún ætlaði ekki að fara að hætta verslunarrekstrinum.

Hún tók því fjarri, þá orðin 72 ára, svo mikill var áhugi hennar fyrir þessu lífsstarfi sínu, og kjarkur hennar var engu minni en fyrr. Hún hafði þá rekið verslun í nærfellt 50 ár. Guðrún Rögnvaldsdóttir andaðist á St. Jósefsspítala í Hafnarfirði, 24. janúar sl., eftir erfiða sjúkdómslegu. Ég sendi dætrum hennar, Heklu og Jóhönnu Sigríði og fjölskyldum þeirra

innilegar samúðarkveðjur.

Gyða Jóhannsdóttir.
-------------------------------------

Þann 3. febrúar sl. var útför Guðrúnar Rögnvaldsdóttur, húsmóður og kaupkonu, gerð frá Siglufjarðarkirkju. Sjúkdómsstríði hennar, sem staðið hafði mánuðum saman, var lokið. Enda þótt lífsviljinn væri mikill, var henni fyrir nokkru orðið ljóst hvern endi baráttan myndi hafa. Því var henni hvíldin kærkomin.

Guðrún fæddist á Minni-Ökrum í Akrahreppi í Skagafirði. Foreldrar hennar voru Rögnvaldur Jónsson bóndi og síðar vegaverkstjóri og Sigríður Árnadóttir kona hans. Var Guðrún fyrsta barn þeirra hjóna, en yngri systkini átti hún tvö, Ingu húsmóður og Árna bifreiðastjóra, bæði nú búsett á Sauðárkróki.

Guðrún ólst upp með foreldrum sínum á nokkrum bæjum öðrum í Akrahreppi: Þorleifsstöðum, Tyrfingsstöðum og síðast á Ytri-Kotum, en árið 1929 brugðu foreldrar hennar búi og fluttust til Sauðárkróks, þar sem þau áttu heimili upp frá því. Litlu fyrr hafði faðir hennar hafið störf hjá Vegagerð ríkisins sem verkstjóri, sem hann síðar varð kunnur af. f uppvexti sínum í Akrahreppi var Guðrún samvistum við föðurömmu sína, Guðrúnu Þorkelsdóttur ljósmóður, nafnkennda konu í Skagafirði og víðar.

Merkur Skagfirðingur skrifaði svo um hana: „Guðrún var stórbrotin í lund, skörungur í sjón og raun og sást ekki alltaf fyrir, hetja til líkama og sálar, hjartaprúð og öllum sem móðir, fór líknandi höndum um mein manna og málleysingja, einstök manneskja um marga hluti." Frá þessari ömmu sinni og nöfnu tók Guðrún Rögnvaldsdóttir margar eigindir að erfðum, enda dáði hún hana mikið og minntist hennar oft.

Einnig minntist hún oft uppvaxtarins í Akrahreppi og gamalla vina foreldra sinna þar. Þær rætur, sem þar höfðu náð að festast, slitnuðu seint. í fæðingarsveit sinni naut hún hefðbundinnar skólagöngu þess tíma, og síðar stundaði hún nám við Húsmæðraskólann Ósk á Ísafirði. Einnig nam hún hattasaum í Reykjavík. Hugðist hún gera þá iðn að starfi sínu, sem og varð með öðrum stórfum, en mikil eðlislæg smekkvísi og handlagni var henni í blóð borin.

Þann 3. maí 1935 gekk hún í hjónaband með jafnaldra sínum, Ragnari Jóhannessyni frá Glæsibæ í Staðarhreppi, en hann hafði þá átta árum fyrr flust með foreldrum sínum til Siglufjarðar og var búsettur þar. Þau Ragnar og Guðrún settu saman bú sitt á Siglufirði og áttu heimili þar til æviloka.

Ragnar gegndi lengstum starfsævi sinnar annasömum störfum, einnig lét hann sig félagsmál miklu skipta. Átti þar einkum við allt, sem á einhvern hátt hné að viðgangi og heill fyrir Siglufjörð. Við hlið hans á þessu sviði stóð Guðrún ætíð traust, enda mæddi það umstang, sem ætíð fylgir slíku, ekki minnst á heimili þeirra hjóna. Ekki fór Guðrún heldur varhluta af starfi að félagsmálum. Tímanlega á dvalarárum sínum á Siglufirði gekk hún í Kvennadeild Slysavarnafélagsins þar í bæ, kvennadeildina Vörn.

Í þeim félagsskap starfaði hún heilshugar og af mikilli atorku. Fljótlega var hún kjörin til trúnaðarstarfa, var varaformaður um árabil og formaður um 18 ára skeið. Sótti hún á því tímabili flest landsþing Slysavarnafélags Íslands. Fyrir störf sín að þessum þýðingarmiklu málum var henni margháttaður sómi sýndur. Hún var heiðursfélagi í Slysavarnafélaginu og ennfremur í félagsdeildinni á Siglufirði í tilefni 70 ára afmælis hennar, en þá hafði hún litlu fyrr látið af forystuhlutverkinu.

Ekkert málefni stóð hjarta hennar nær en viðgangur slysavarnamála. Hér að framan er getið tveggja þátta, sem Guðrún helgaði sig, húsmóðurstarfinu og félagsmálunum. Mundi það tvennt á stundum reynast meðalmanneskjunni nægilegt til starfa. Enn er þó hvað Guðrúnu varðar ógetið þriðja þáttarins, og þess ekki hins minnsta. Fáum dögum eftir stofnun hjúskaparins hóf hún verslunarrekstur á Siglufirði.

Í fyrstu nær eingöngu með kvenhatta, sem hún framleiddi sjálf og naut þar þess undirbúnings sem áður er getið, en síðar varð um alhliða kvenfataverslun að ræða. Þessa verslun, sem bar nafn hennar, rak hún síðan af mikilli atorku og við vinsældir viðskiptavina sinna samfleytt í 48 og hálft ár. í gegnum tíðina hefir verið stofnað til margháttaðs atvinnureksturs, sem skammærri hefir orðið en hér um ræðir. Hafa þó aðstæður alloft verið betri.

Hvað efnahagslegt árferði hérlendis snertir hafa tæpast oftar skipst á skin og skúrir en á Siglufirði. Segir sig því sjálft að nokkuð hefir sá orðið að hafa til brunns að bera, sem fleytti fyrirtæki sínu áfallalítið fyrir þá boða, sem braut á, á nærfellt hálfri öld. Eiginmann sinn missti Guðrún snögglega 28. júlí 1980. Sem að líkum lætur varð henni það þungt áfall, kominni fast að sjötugsaldri og með nokkuð umleikis.

Beinast hefði legið við að láta nú lokið atvinnurekstri sínum á Siglufirði og flytjast á einhvern þann stað þar sem lífið hefði orðið henni hægara og njóta þar ellinnar. Þetta var Guðrúnu víðs fjarri hugar. Hún vildi standa meðan stætt var. Annað taldi hún ámælisverða uppgjöf. Hún hafði gegnum árin séð á eftir mörgum athafnamanninum burt frá Siglufirði, á annað landshorn, þar sem hann taldi sér betur borgið.

Þetta ræddi hún stundum og taldi í óefni stefna fyrir Siglufirði. Því taldi hún það nánast skyldu sína gagnvart bæjarfélaginu að halda áfram búsetu og rekstri á Siglufirði þar til yfir lyki. Hún fór í síðasta sinn á brottu frá Siglufirði í júlí sjúk, til dvalar á sjúkrahúsi í Reykjavík. Vinur hennar og samferðamaður á Siglufirði kvaddi hana með góðum óskum og von um skjóta endurkomu.

Svar hennar var: „Já, ég kem fljótt". Sú endurkoma dróst að vísu, en heim kom hún, í síðasta sinn, nú til að hvílast að loknu löngu dagsverki í siglfirskri moldu. Legstað hennar ber hátt í kirkjugarðinum á Siglufirði, ofan við byggðina. Þaðan sér vel yfir bæinn. Bæinn, sem hún helgaði krafta sína lengst ævi sinnar, og var þrátt fyrir uppruna sinn bundin órofa böndum. Þeim hjónum, Guðrúnu og Ragnari, varð tveggja dætra auðið.

Þær eru Jóhanna Sigríður, vefnaðarkennari og húsmóðir, gift Magnúsi Guðmundssyni, búsett í Hafnarfirði, og Hekla, kaupkona og húsmóðir, gift undirrituðum, búsett á Akureyri. Ömmubörnin eru 6. Þeim gaf hún alla sína umhyggju, þau hurfu henni ekki úr huga til þess síðasta. í gegnum árin hafði hún fylgst náið með vexti þeirra og þroska. Lét sig ógjarna vanta væri um merkisdaga þeirra að ræða, allt frá skírn til skólaútskriftar.

Einn helsti gleðigjafi hennar var að fá þau til dvalar hjá sér og geta sýnt þeim elsku sína. Fyrir það er henni nú þakkað að leiðarlokum. Dætur hennar þakka henni móðurumhyggjuna og allt það, er hún var þeim til síðustu stundar. Tengdasynir hennar þakka henni með hverri góðvild og hlýju hún tók þeim, er þeir tengdust henni. Persónulega er mér ekki auðið að draga saman í styttra mál lýsingu á Guðrúnu Rögnvaldsdóttur en með orðunum: Hún var kona mikillar gerðar. Sem slík mun hún ætíð lifa í minningunni.

Akureyri, Þórgnýr Þórhallsson
---------------------------------------

Einherji - 1981

Guðrún Rögnvaldsdóttir Kjörin heiðursfélagi Kvennadeildar Varnar

Þ. 11. júlí 1981 var frú Guðrún Rögnvaldsdóttir kjörin heiðursfélagi Kvennadeildarinnar Varnar. Guðrún hefur unnið að slysavarnamálum á Siglufirði um áratuga skeið. Guðrún var formaður kvennadeildar slysavarnafélagsins Varnar í 18 ár og varaformaður í 12 ár. -

Í störfum að slysavarnamálum hefur hún unnið af sérstökum dugnaði og festu, sem komið hefur slysavarnamálum á Siglufirði til ómetanlegs gagns. Vegna sinna miklu starfa ákvað Kvennadeildin Vörn að kjósa hana heiðursfélaga sinn.
Guðrún er einnig heiðursfélagi Slysavarnafélags Íslands.