Jóna Kristjánsdóttir

mbl.is - 22. janúar 2021 | Minningargreinar

Jóna Kristjánsdóttir húsmæðrakennari fæddist í Efstakoti á Upsaströnd 17. september 1926. Hún lést 11. janúar 2021 á 95. aldursári.

Hún var dóttir hjónanna Kristjáns Eldjárns Jónssonar og Þóreyjar Friðbjörnsdóttur. Jóna var þrjú ár í unglingaskólanum á Dalvík.

Á árunum 1945 til 1946 var hún í Húsmæðraskólanum á Ísafirði og frá 1946 til '48 stundaði hún nám við Húsmæðrakennaraskólann í Reykjavík. Jóna gegndi skólastjórastöðu við Húsmæðraskólann á Staðarfelli frá 1949 til 1950.
Eftir það var hún eitt ár matráðskona á Kaffi Höll í Reykjavík og síðan eitt ár matráðskona hjá ameríska sendiráðinu.

Síðan lá leið hennar til Siglufjarðar, þar kenndi hún heimilisfræði við Gagnfræðaskóla Siglufjarðar. 1963 flytur hún ásamt maka og börnum til Reykjavíkur og starfaði á Hagstofu Íslands til starfsloka.

Jóna Kristjánsdóttir - ókunnur ljósmyndari

Jóna kynntist Flosa Sigurbjörnssyni íslenskufræðingi, f. 13.11. 1921, d. 15.5. 1986 á balli í Laugarnesskólanum.
Þau giftu sig 17. júní 1953. Þau eignuðust tvö börn,

Sigurbjörg Inga Flosadóttir, f. 4.3. 1953 og
Þórir Kristján Flosason f. 12.2. 1958.
Fyrir átti Flosi
Hjálmar Steinar Flosason, f. 23.3. 1948.

Jóna átti tvo bræður, Júlíus Kristjánsson, f. 16.9. 1929, d. 17. sept. 2020 og Friðbjörn Kristjánsson, f. 3.6. 1932. Í Reykjavík bjuggu Jóna og Flosi saman í Ljósheimum 20 og bjó Jóna þar til ársins 2005 en þá flutti hún inn í þjónustuíbúð á Hrafnistu í Hafnarfirði.
Þar bjó hún til 2015 þegar hún flutti inn á Litlu-Grund þar sem hún dvaldi til æviloka.

Útförin fer fram frá Langholtskirkju í dag, 22. janúar 2021, klukkan 13. Í ljósi aðstæðna verða aðeins nánustu ættingjar og vinir.

Stytt slóð á streymi: https://tinyurl.com/y4ehzp2k - Virkan hlekk á streymi má nálgast á: https://www.mbl.is/andlat

Elsku mamma mín. Mig langar að minnast stundanna sem við áttum saman á mínum bernskuárum á Siglufirði, en það var á milli áranna 1953-1963. En þá fluttum við suður til Reykjavíkur. Siglufjörður á alveg sérstakan stað í hjarta mínu.

Þið pabbi voruð bæði kennarar við Gagnfræðaskóla Siglufjarðar. Pabbi kenndi íslensku og þú heimilisfræði. Þú varst sannkölluð hamhleypa til vinnu. Þar varst þú alltaf ávörpuð „frú Jóna“ af nemendum þínum. Þú lagðir metnað þinn í að gera þær allar að góðum húsmæðrum og kenndir þeim að baka, strauja og umfram allt að elda góðan mat. Helst þurfti allt að vera upp á tíu.

Þú varst meistarakokkur. Svo var það baksturinn á heimilinu fyrir jólin. Þar urðu til ótal kökutegundir og síðast en ekki síst jólakonfektið. Það voru yndislegar stundir hjá mömmu og pabba á Suðurgötu 47 þegar þau vöktu fram á nótt og bjuggu til allslags tegundir af konfekti. Ekki fengum við bróðir minn að smakka fyrr en jólin gengu í garð. Í desember var allaf tekin frá helgi í laufabrauðsgerð og þar lærði ég að skera út.

Og hluti af deiginu varð að vera með kúmeni. Það var þitt uppáhald. Ekki má heldur gleyma flott skreyttu smurbrauðstertunum og snittunum sem hafa prýtt mörg afmæli, veislur og fermingar en þar hafa vinir og vandamenn notið góðs af. Einnig mætti nefna að þið pabbi voru í briddsklúbb á þessum árum og unnuð til verðlauna. Það var mikið spilað á mínu heimili en þó var aðfangadagskvöld undanskilið.

Ég var heppin að hafa fengið að upplifa síldarárin frægu á Siglufirði þegar sumarsíldin fyllti firði og flóa. Þetta var sannkallað ævintýri meðan á því stóð og mun seint gleymast. En vegna aldurs tók ég ekki þátt í kvöldskemmtunum þegar landlega var. Oft unnuð þið pabbi bæði við síldina því peningauppgrip voru mikil. Ég vaknaði oft á nóttinni við það að barið var á gluggana og úti stóð maður og öskraði „ræs“, mæting klukkan 8 niður á plan.

Þú reifst þig upp og saltaðir síld oft í marga klukkutíma og tókst mig með þér. Það var ekki notaður sími þá. Enn í dag hljóma þessi orð í huga mér: „Taka tunnu, tóma tunnu og salt“ en þetta var eins og vel æfður kór. Þegar ég náði að fylla tunnu fékkst þú merki í stígvélið þitt. Það var síðan talið í lokin. En þarna steig ég mín fyrstu skref á vinnumarkaði. Þú raðaðir niður fyrstu lögunum í botninn á tunnunni en síðan voru sett nokkur tunnulok undir fæturna á mér og ég steypti mér ofan í tunnuna og kláraði að fylla hana af síld. Ég var sjö ára gömul þegar ég saltaði í mína fyrstu tunnu.

Þegar ég var 12 ára fór ég svo með þér til Seyðisfjarðar að sumarlagi. En þú varst ráðskona á Haföldunni á Seyðisfirði. Ég saltaði síld og vann mér inn dágóðan pening. Því handtökin frá Siglufirði höfðu ekki gleymst. Við áttum ljúfar og skemmtilegar stundir saman það sumar.

Elsku mamma mín, takk fyrir yndislegan tíma og hafðu þökk fyrir allan stuðninginn. Sjáumst þótt síðar verði. Guð veri með þér.

Þín dóttir, Sigurbjörg Inga Flosadóttir.
------------------------------------------------------

Elsku mamma mín. Þá er komið að leiðarlokum hjá okkur í bili. Ég sakna þín mjög mikið og langar að skrifa um þig örfáar línur og minnast þín.

Þú varst glæsileg kona og alltaf mikil reisn yfir þér hvar sem þú komst. Lífsgleði þín og hlátur hreif fólk með sér. Þú varst hrókur alls fagnaðar, hafðir gaman af að syngja. Þú varst hreinskilin og sagðir hlutina beint út en máttir ekkert aumt sjá.

Á mínum yngri árum var ég sendur í dansskóla og lærði á blokkflautu, allt með það að leiðarljósi að styrkja mig og hvetja til dáða. Um tvítugt urðu örlítil þáttaskil og brestir komu í samband okkar. En mamma gafst ekki upp. Hún hjálpaði mér og kostaði nám til Englands. En ég áttaði mig á því að lokum hversu mikil áhrif hún hafði á mig og gerði mig að þeim manni sem ég er í dag. Hún hjálpaði mér að finna lausnir og gaf mér góð ráð. Ef upp komu vandamál þá gátum við rætt saman uns lausn fannst.

Ég gifti mig árið 1999 konu frá Taílandi sem heitir Phonchanok. Með þeim tókust tengsl og fallegt samband allt þar til mamma kvaddi. Mamma hjálpaði okkur mikið þegar sonur hennar reyndi að koma til landsins. Hún gafst aldrei upp. Ekki má gleyma ferðinni sem hún fór til Taílands með okkur því hana langaði að kynnast fólkinu hennar. Þar var henni vel tekið.

Á seinni árum sátum við oft og spiluðum, hlustuðum á fallega músík og horfðum á íþróttir. Hún var heppin í spilum og það var oft gaman að spila bridds. Það síðasta sem þú sagðir var að þú ætlaðir ekki að missa af handboltanum í janúar. Síðasta ár var þér mjög þungbært vegna einangrunar.

Bæði nóróveira og síðan Covid-19 gerðu það að verkum að lífsviljinn þvarr að lokum. En þú áttir langa og góða ævi og fyrir það er ég þakklátur. Og þú áttir fallegt og elskulegt heimili á Minni-Grund. Starfsfólkinu þakka ég innilega fyrir alla þá ástúð sem það sýndi og einnig öllum þínum vinum sem voru þér tryggir.

Elsku mamma, ég kveð þig með söknuði. Þú varst hornsteinninn í lífi mínu og stuðlaðir að minni velferð. Við sjáumst hinum megin þótt síðar verði. Hvíl í friði, elsku mamma. Þinn sonur,

Þórir K. Flosason.
--------------------------------------------

Elsku Jóna.

Ég kynntist Jónu árið 2000 í Khon Kaen í Taílandi. Hún kom til þess að vera viðstödd giftingu dóttur minnar Phonchanok og Þóris, verðandi tengdasonar míns. Við fjölskyldan vorum mjög spennt að kynnast henni og eiga fjölskyldustundir saman. Hún var vinaleg, opin og sýndi mikla hlýju. Við áttum góðar samverustundir saman á Íslandi fyrir tveimur árum. Það var alltaf stutt í hláturinn og brosið og smitaði út í andrúmsloftið.

Við fjölskyldan í Taílandi sendum afkomendum Jónu okkar innilegustu samúðarkveðjur og biðjum fyrir henni.

Megi sál þín hvíla í friði, elsku Jóna!

Klaaikleung Kaewthon.
----------------------------------------------------------

Mig langar að skrifa nokkur minningabrot sem ég á um mína ástkæru tengdamóður, Jónu Kristjánsdóttur.

Ég kom fyrst til Íslands árið 1999 frá fjarlægu landi, Taílandi, sem var svo ólíkt Íslandi. En ég hafði kynnst yndislegum manni, Þóri Kristjáni Flosasyni, og við höfðum ákveðið að rugla saman reytum og gifta okkur. Þar eignaðist ég trausta og góða fjölskyldu. En tengdamóðir mín Jóna var mér sérstaklega hjartfólgin. Hún var bæði elskuleg, klár og falleg.

Hún studdi mig alltaf og brást mér aldrei þegar á bjátaði. Hún hjálpaði mér í byrjun með eldamennsku og bakstur því þetta voru ólíkir menningarheimar. Það sýndi sig svo vel þegar við giftum okkur hversu mikill vinur og ráðgjafi þú varst. Flottar veitingar því ekki skyldi standa á því. Styrkur þinn og jákvæðni, gleði og hlátur snertu hjarta mitt.

Á erfiðum tímum, bæði þegar ég missti yngri son minn í umferðarslysi og þegar ég barðist við að fá eldri son minn AE fluttan til Íslands. Alltaf varst þú til staðar og gerðir allt til að hjálpa mér. En ég hef oft hugsað mér að ég eigi verndarengil sem hjálpar mér í þessu kalda en fallega landi þar sem tungumál, trú og menning eru mjög frábrugðin norðurhluta Taílands þaðan sem ég er.

Elsku tengdamamma, ég elska þig og vil þakka þér fyrir allt sem þú hefur kennt mér. Þú hefur einnig reynst fjölskyldu minni góð og hjálpleg. Takk fyrir tímann sem við áttum saman. Ég mun ávallt sakna þín. Megi sál þín hvíla í friði.

Phonchanok Kaewthon (Úa).
----------------------------------------------------

Elsku amma Jóna mín fór í ferð í Sumarlandið á 95. aldursári.

Í gegnum menntaskólagöngu mína áttum við margar gæðastundir, þar sem ég varð þess heiðurs aðnjótandi að borða hjá henni í hádegishléum mínum og öfunduðu samnemendur mínir mig mikið af því. Þar spjölluðum við um allt milli himins og jarðar og oft var sungið upp á háa C-ið við Eurovision-slagara og Abbalög. Það var alltaf stutt í hlátur og gleði og hún var alltaf til í að prófa nýja hluti með okkur bræðrunum.

Hún var dugleg að bjarga sér og fá sínu framgengt og minnisstæðast er ferðalagið með henni til Sviss þar hún náði með ótrúlegum hætti að fá sæti fyrir okkur í Saga class án þess að borga krónu fyrir. Það sem ég mun taka með mér frá henni er að hún elskaði sína nánustu og studdi. Ég mun aldrei gleyma því augnabliki þegar ég ákvað að deila því með henni að ég væri samkynhneigður. Ég var mjög órólegur þegar ég sagði henni frá þessu en hennar viðbrögð einfölduðu allt: „Ef þú ert hamingjusamur, þá er ég hamingjusöm,“ sagði hún. Þetta var ógleymanlegt augnablik í mínu lífi.

Ég syng þér til heiðurs, elsku amma mín, á föstudaginn og veit að þú ert að radda á móti mér.

Við fjölskyldan, Þórður T. Alison og tengdamóðir mín Gulumser Kosar, sendum okkar bestu kveðjur í sumarlandið.

Ást og friður! Þinn dóttursonur,

Flosi Jón Ófeigsson.
-----------------------------------------------

Amma mín, Jóna Kristjánsdóttir, yfirgaf okkur eftir stutt veikindi fyrir nokkrum dögum. Hún skilur eftir sig mikið tómarúm í lífi allra sem hana þekktu. Hún var mikil og merkileg kona sem hafði áhrif á alla í kringum sig.

Hún var kvenskörungur af gamla skólanum, stundum hörð að utan en alltaf mjúk og blíð að innan. Maður vissi alltaf að hægt var að treysta á hana þegar á reyndi.

Við upplifðum ótrúlega margt saman við amma. Við fylgdumst að í mörgum ævintýrum. Við tókum meðal annars eina stórbrotna þeysireið á snjósleða þvert yfir Vatnajökul yfir í Kverkfjöll, „hraðar-hraðar“, endurtók amma hátt þar sem hún sat fyrir aftan mig á sleðanum. Það fór um mig þegar ég tilkynnti henni að sleðinn kæmist ekki hraðar en 120 km/klst. Þvílík orka í henni ömmu.

Hún heimsótti mig nokkrum sinnum til Sviss og í einni ferðinni varð hún fyrir því óhappi að festast í skíðalyftukláfi í yfir klukkutíma af því að starfsfólkið hélt að allir væru farnir úr lyftunni. Við Flosi bróðir biðum lengi neðst í brekkunni. Þrátt fyrir örlítið uppnám við þessar aðstæður þá grétum við af hlátri um kvöldið yfir góðu púrtvínsglasi. Ég á eftir að sakna þessara kvölda, þar sem við sátum yfir góðu glasi og ræddum heimsins gagn og nauðsynjar.

Þín verður mikið saknað af öllum sem þig þekktu.

Við fjölskyldan, Helga Kristín, Sigursteinn, Hildur, Hafþór, Gestur, Selma Inga og Alda Lísa, sendum okkar bestu kveðjur í sumarlandið, elsku hjartans amma! Við biðjum öll að heilsa afa Flosa.

Ást og friður!

Aðalsteinn Hjartarson, dóttursonur.
-----------------------------------------------------

Nú er hún farin yfir móðuna miklu, elsku amma Jóna. Elsku besta langamma okkar var svo ótrúlega hvetjandi kona. Hún var sterkasta og sjálfsöruggasta manneskjan sem við höfum þekkt og var það alveg til þess dags sem hún fór frá okkur. Hún mun alltaf vera fyrirmyndin okkar. Við elskuðum hana svo mikið og munum alltaf geyma minninguna um hana í hjörtum okkar.

Bless, elsku langamma!

Selma og Alda Aðalsteinsdætur, barnabarnabörn.
----------------------------------------------------------------

Kæra Jóna.

Jóna og ég hittumst aðeins þrisvar en vinátta okkar var eins og við hefðum þekkst allt okkar líf. Hún var svo góð og falleg jafnt innan sem utan. Við hlógum oft saman. Bros hennar var alltaf hlýtt og gefandi. Það gladdi mig mikið að geta kynnt hana fyrir eiginmanni mínum Ted og elsta syni okkar William. William og við skemmtum okkur konunglega þegar við heimsóttum hana á Grund fyrir tveimur árum.

Við fjölskyldan erum sorgmædd yfir þessum andlátsfréttum og sendum fjölskyldu þinni samúðarkveðjur. Falleg minning þín mun fylgja okkur í hjartanu til æviloka.

Ástarkveðjur,

Oh, Ted, William, Vincent og Donovan Batch.
---------------------------------------------------------------------

Það er sjónarsviptir að henni Jónu Kristjánsdóttur. Það sópaði að henni hvar sem hún fór. Jóna var kjarkmikil kona og stór í sniðum. Baðst ekki afsökunar á sjálfri sér og þorði að taka sitt rými. Minningarnar um Jónu eru mér kærar og spanna meira en hálfa öld.

Fyrst man ég eftir Jónu í mannfagnaði að syngja dúett með Steinari Þorfinnssyni af þvílíkum krafti og sönggleði að þau virtust varla einhöm. Hver var eiginlega þessi kona, sem hlaut að vekja athygli?

Örlögin höguðu því þannig að við Jóna lentum í sama góðvinahópnum. Jóna var félagslynd og hrókur alls fagnaðar á mannamótum. Þótt við kæmum hvor úr sinni áttinni náðum við fljótt vel saman og lærðum að meta hvor aðra. Segja má að síðan höfum við Jóna átt samleið í gleði og sorg. Vinátta okkar entist út yfir gröf og dauða. Jóna var mikil tilfinningavera og tilfinningar hennar ristu djúpt. Hún lá ekki á skoðunum sínum og var óhrædd við að taka afstöðu, stóð með sjálfri sér og sínum – og vinum sínum. Jóna var einstaklega hjartahlý og trygglynd. Hún var gjafmild og rausnarleg. Gaf af örlæti hjarta síns og hún hljóp líka undir bagga þegar með þurfti. Jóna var sannur vinur.

Eiginmaður Jónu, öðlingurinn Flosi Sigurbjörnsson, missti heilsuna og kvaddi þennan heim allt of snemma. Hann skildi eftir sig stórt skarð. Við Flosi kenndum saman um árabil í Námsflokkum Reykjavíkur og það var mannbætandi að ræða við hann um lífið og tilveruna.

Þau Jóna og Flosi voru skemmtileg hjón og höfðingjar heim að sækja. Jóna var húsmæðrakennari að mennt og afar fær í sínu fagi. Myndarleg í verkum sínum. Það var unun að njóta þess sem hún bar fram af sinni sérstöku smekkvísi.

Á níunda áratugnum gerði Jóna mér og fjölskyldu minni stóran greiða. Fyrir dyrum stóð útskriftarveisla og von á mörgum gestum. Þá gerðist óvæntur atburður sem nær kaffærði mig í önnum. Þá steig fram Jóna, vinkona mín, og bauðst til að taka við veisluundirbúningnum, sem hún og gerði af þeim skörungsskap, sem henni einni var lagið. Útskriftardagurinn varð einstaklega ánægjulegur og það var ekki síst Jónu minni að þakka. Mér fannst ég aldrei geta fullþakkað henni þennan ómetanlega vinargreiða.

Sólskinsminningar á ég um Jónu og okkar nánustu í Brekkuskógi, á Þingvöllum og víðar. Og eftirminnilegt var að heimsækja hana í gamla fjölskylduhúsið á Dalvík og fá leiðsögn hennar um bæinn þar sem hún ólst upp og þekkti hverja þúfu.

Sjaldan fellur eplið langt frá eikinni og það á svo sannarlega við um börnin hennar Jónu, þau Sigurbjörgu og Þóri. Þau eru einstaklega hlýjar persónur, sem sinntu móður sinni af miklum kærleika og alúð.

Þegar við Jóna töluðum seinast saman í síma í vikunni áður en hún lést spurði ég hvar hún væri. Meinti hvort hún væri inni í herberginu sínu eða frammi í sameiginlega rýminu. Og Jóna svaraði að bragði: „Ég er í Ljósheimunum.“ Þá skynjaði ég að hinsta förin var ekki langt undan. Yfirleitt var Jóna vel áttuð.

Gjöfulu og gæfuríku lífi er lokið. Heimurinn finnst mér fátæklegri við brotthvarf Jónu. Á kveðjustund fyllist hugur minn þakklæti fyrir að hafa átt hana, með sitt heita hjarta, svo lengi að vin.

Ég og fjölskylda mín sendum börnum þeirra Flosa og öllu þeirra fólki innilegar samúðarkveðjur.

Minning Jónu Kristjánsdóttur lifir.

Rannveig Jónsdóttir.
----------------------------------------------------------------

Á fögrum haustdegi árið 1946 hittumst við fjórtán stúlkur í anddyri Háskóla Íslands. Tilefnið var skólasetning Húsmæðrakennaraskólans og það var skólastjóri hans, frk. Helga Sigurðardóttir, sem tók á móti okkur. Skólinn var nýlega stofnaður, hafði brautskráð fyrstu húsmæðrakennarana þá um vorið.

Frk. Helga vísaði okkur á vistarverur skólans sem þá voru í kjallaranum á norðurálmu Háskólans. Þar flutti hún skörulega setningarræðu og bauð okkur velkomnar. Og þarna áttum við skólasysturnar eftir að þola saman súrt og sætt í tvo vetur en á Laugarvatni sumarið á milli.

Við komum héðan og þaðan af landinu skólasysturnar og engri þeirra hafði ég áður kynnst svo það var forvitnilegt að virða hópinn fyrir sér. Allar komu þær vel fyrir, hver með sínum hætti, en einkum varð mér starsýnt á myndarlegu stúlkuna frá Dalvík, þessa ljóshærðu og glaðlegu! Hún hét Jóna Kristjánsdóttir. Henni kynntist ég svo smátt og smátt og úr varð vinátta sem enginn skuggi hefur á fallið alla þá áratugi sem síðan eru liðnir.

Hún Jóna hafði svo margt til brunns að bera: tígulega framkomu, tungutak sem rithöfundar hefðu getað dregið lærdóm af, hjartahlýju, glaðværð og skörungsskap.

En nú er prímadonnan stigin út af sviðinu og hún hlaut einstaklega flott endadægur: 11.1. 2021.

Ég kveð þig með söknuði, kæra vinkona. Góðar vættir geymi þig.

Sigrún Árnadóttir.
-------------------------------------------------------

Söngur, gleði og glens er ofarlega í huga þegar litið er til baka á okkar kynni. Af mörgu er að taka, margar gleðilegar samverustundir sem gaman er að rifja upp. Ég held að ég muni aldrei gleyma hlátri þínum, hár og áberandi sem hreif alla með. Þannig minnist ég þín, hlæjandi. Þú varst í mörg ár verkstjóri yfir laufabrauðsgerð og kleinubakstri fjölskyldunnar. Hélst uppi virku gæðaeftirliti.

Allt skyldi vera gert eftir bókinni, nema magnið af kardimommudropum í kleinudeigið. Ég er ansi hræddur um að flöskunum eigi eftir að fækka í kílóið héðan í frá og er það miður. Kleinurnar voru afbragðsgóðar hjá þér. Ég man það vel þegar þú reyndir að kenna laglausum mér Ísland ögrum skorið. Þú lést lítið á því bera þó tónarnir hafi ekki verið hjómfagrir, en við skemmtum okkur vel og það skipti mestu máli. Jóna mín, takk fyrir góð og skemmtileg kynni. Ég á eftir að sakna hlátursins og söngsins.

Ég mun minnast þín í árlegri kleinugerð fjölskyldunnar með því að lauma kardimommudropum í deigið, raulandi Ísland ögrum skorið. Góða ferð á þann stað sem förinni er heitið. Þar mun lognmollan fjúka burt um leið og þú kemur inn um dyrnar. Það er ég viss um.

Sævar Helgi Lárusson.